Ateksis, İstanbul’un Yeni Metro Hattı M3’e Ses Veriyor

Peronların 180 mt uzunluğunda 8’li trenlere uygun planlandığı M3 hattının toplam uzunluğu 15,9 km. Hat 11 istasyon ile saatte 70.000 yolcu taşıma kapasitesine sahip. Bu hat Kirazlı istasyonunda yapılacak aktarmayla yolcularını M1 hattına (Aksaray Havalimanı) ve Marmaray’a  bağlanmaktadır.

Tüm inşaat ve elektromekanik işlerini  Gülermak – Doğuş Adi Ortaklığı’nın yaptığı M3 hattında; genel seslendirme ve acil anons sistemleriyse Ateksis tarafından projelendirildi.

Sesin anlaşılabilirlik faktörü en önemli kriter 

Metro istasyonunda sesin anlaşılabilirlik faktörünün en önemli kriter olduğunu söyleyen uzmanlar; bu anlaşılabililirlik faktörünün her saatte ve şartta stabil olması, istasyonun en yoğun ya da en tenha saatinde aynı seviyeyi koruması gerektiğini belirtiyor.

Tüm istasyonlar için EASE çalışmaları yapılarak başlayan çalışma süreci; proje mühendislerinin mimari projeleri EASE ortamına taşıyarak akustik simülasyonlar oluşturması ve EASE simülasyonlarıyla istasyonlarda doğru hoparlör yerleşim ve sayılarını belirlemesiyle devam ediyor. Daha sonra  otomatik ses seviyesi kontrolü için ortamdaki gürültü seviyesine göre amplifikatörlerin çıkışını otomatik olarak değiştiren gürültü ölçen mikrofonlar yerleştiriliyor. Bu sayede yolcu sayısının fazla olduğu durumlarda ve tren gelirken anonsların yüksek seviyeli, yolcu sayısının az olduğu durumlardaysa daha düşük seviyeli yapılması sağlanıyor. Buradaki esas hedef anonsun şiddetini yolcuya rahatsızlık vermeyecek şekilde her zaman gürültünün üzerinde tutmak.

Saha ekipmanlarının belirlenmesi sürecini istasyonların merkez ekipmanlarının seçim aşaması takip ediyor. 

Seçilen sistem;

• Anlaşılabilirlik faktörüne yukarıya çekebilmek için çıkışlarında gecikme ve ekolayzır ayarları yapılabilen(DSP),

• Hoparlör hatları süpervize olan, açık devre ve kısa devre durumunda hem istasyonda hem de merkezden takip edilebilen,

• İstasyonlarda herhangi bir amplifikatör arızasında, yedek amplifikatörler derhal otomatik olarak devreye giren,

• İstasyonlar, TCP/IP network üzerinden bir merkezden izlenen, kontrol edilebilen ve merkezden lokal’e ses sinyali TCP/IP network üzerinden taşınan,

• Lokalden anons yapılabileceği gibi merkezden de anons yapılabilen, merkezi anonslara öncelik verebilen. Ayrı bölgeler için aynı anda anons yapılabilen,

• Merkezi (bilgilendirme / reklam) ve lokal ( acil durum / tahliye) otomatik anonsları geçilebilen,

• OPC yapısı ile yolcu bilgilendirme gibi 3. parti sistemlerle gelecekte planlanacak entegrasyonlara açık olan,

• Bazı istasyonların konumları gereği, sistem amplifikatörleri ayrı katlarda olan, ancak sistemi bir bütün olarak çalıştıran,

• İşletimi kolay ve kullanıcı dostu bir sistem olmalı.

M3 hattı seslendirme çalışmalarında tüm bu talepleri karşılayacak çözümler; Ateksis’in mühendislik becerisi ve tecrübesiyle, Bosch Praesideo serisi digital sistemin gücü birleştirilerek sunulup uygulanmış. 

Merkez konfigürasyon aşamaları

Merkez konfigürasyon birinci aşamasında dokunmatik ekranlı bilgisayar üzerinde çalışan merkezi kontrol yazılımı geliştirilmiş. Projenin özel taleplerine göre şekillendirilen bu yazılım, operatörlere dokunmatik ekran üzerinden istasyonları ve istasyonların alt bölgelerini seçerek istedikleri anonsu yapabilme fırsatını veriyor.

İkinci aşamada her istasyondaki hoparlör gücüne uygun amplifikatör hesapları yapılarak lokal sistem merkezi tasarlanmış. İstasyonlarda sistem yöneticisi olarak kullanılan Bosch Praesideo NCO üniteleriyse otomatik ses kontrol, gecikme, ekolayzır, hat süpervizyonu, yedek amplifikatör kontrolü ve anons önceliklendirme gibi görevleri yerine getiriyor. Praesideo sisteminin 28 kanallı yapısı sayesinde hem müzik yayını, hem lokal anons hem de merkezi anons aynı anda yapılabiliyor.

Üçüncü aşamada ise sistemde öncelik planlaması yapılmış.

• Acil durum anonsları

• Merkezi anonslar

• Kayıtlı anonslar – lokal manuel anonslar

• Müzik yayını

Merkez ve istasyonlar arasında haberleşme istasyonlar arası TCP/IP network sistemi üzerinden yapılmak suretiyle hem ses hem de kontrol bilgisi taşımak mümkün oluyor.

Tasarlanan ve uygulanan sistem modüler yapıda olup, hem lokalde ilavelere, hem de istasyon ilavelerine açık şekilde yapılmış.

Aynı projenin CCTV kısmında da yine Ateksis tarafından tedarik edilen 650 adet Bosch kamera bulunuyor.

M3 hattı istasyonları

• Metrokent

• Başak konutları

• Siteler

• Turgut Özal

• İkitelli Sanayi

• Olimpiyat

• Ziya Gökalp Mah.

• İstoç

• Mahmutbey

• Yeni Mahalle

• Kirazlı